Artista garaikide polifazetikoa, normalean eskultoretzat hartzen dena. Pasai San Pedron (Gipuzkoa) jaio zen 1942ko abuztuaren 6an.
Marrazketa ikasi zuen Donostiako Arte eta Lanbide Eskolan eta Camps Akademian jarraitu zituen ikasketak. 1964an, Rincón Bohemio arte plastikoei eskainitako Herri Irratiko programa sortu eta egin zuen, eta Teatro Estudio de San Sebastián (Gipuzkoako Elkarte Artistikoa) taldearen eszenografia. 1962tik aurrera, Gipuzkoako Kultur Zirkuluak eta Ateneoak antolatutako hainbat erakusketatan parte hartu zuen margolari gisa. Marrazketa, pintura, serigrafia, grabatu eta argazkigintzako erakusketetan laguntzen jarraituko du behin eta berriz.
Bestalde, bere sormenaren bultzada polifazetiko horrek literaturaren eta poesiaren esparrura eramaten du maiz. Collage num saiakerarekin. 1 filmak Irun Hiria Literatura Saria irabazi zuen 1970ean. Kurpil literatura aldizkariaren sortzaileetako bat izan zen, Gipuzkoako Ateneoko lehendakaria 1980an, eta Euskal Artisten Elkartearen sortzaileetako bat Gipuzkoan. Gipuzkoako Argazkilari Elkarteko kidea da, eta Ehun eta berrogeita hamar urte euskal argazkigintzan izeneko ikerketaren egilea da. Unibertsitateko udako ikastaroetan hitzaldiak eman ditu, eta beste artista batzuen katalogo ugari hitzeman ditu.
Baina, zalantzarik gabe, eskultura da haren esperimentazio-, sorkuntza- eta arte-adierazpenaren eremu nagusia. Batzuek euskal eskultura berriaren bigarren belaunaldiari atxikitzen diote; baina agian kongruenteagoa da abangoardiako belaunaldi bakarreko euskal eskultorerik gazteena bezala ikustea (Oteiza, Chillida, etab.) 50eko hamarkadan, behin betiko hautsi zituen eskultura tradizionalarekiko loturak, betiere mundu ikusgarriaren formen mende. Ugartek eskultura berriari egindako ekarpenaren originaltasuna agerian geratzen da Donostiako Barandiaran Galerian (1969) egin zuen lehen bakarkako erakusketan.
Hurrengo urteetan, bakarkako beste erakusketa batzuk egin ziren: Donostiako San Telmo Museoan (1974), Bilboko Aritza Galerian (1974), Iruñeko Ziudadelan (1979), Pasai Antxoko Ikusmira Galerian (1980), Madrilgo Skira Galerian (1981), Gijongo Jovellanos Aretoan (1982), Euskal Herriko Arte Garaikidearen Museoa (1996), 1997an Hondarribiko Txapitel Galerian. 1999an Iruñeko Carlos III Kultur Aretoan.
XXI. mendeko lehen hamarkadan, Tolosan (2001), Iruñeko Ziudadelan eta Bilboko Aritza galerian (2002) erakutsi zituen lanak. 2004an Madrilen (Galería Ángeles Penche) eta Galería Vértice de Oviedon. 2007an "Nabigazio Poetikoa" erakusketa aurkeztu zuen berriz ere Angeles Penche Galerian eta "Itxas-Burni" izeneko erakusketa Meridako Arte eta Diseinu Eskolan (2008) eta Koldo Mitxelena Kultur Zentroan (2009).
1969tik aurrera erregulartasun berarekin ikusi dira erakusketa kolektiboak, besteak beste, "Eskultura kalean" erakusketako lehen Nazioarteko Erakusketa, Santa Cruz de Tenerife, "Bost Euskal Eskultoreak" erakusketan (Donostia, Bilbo, Donostia, Bilbo, Donostia, Gasteiz, Donostia, Gasteiz, Donostia, Gasteiz, Donostia, Gasteiz, Donostia, Gasteiz, Donostia, Gasteiz)
Ugarteko palmaresa etengabe aberastuz doa: Brontzezko Domina Zarauzko Horma Lehiaketan (1968); Lehen Saria Donostiako Eskulturaren Nazioarteko Biurtekoan (1969); Ohorezko Diploma Zaragozako IV. Eskultura Bienalean; Bartzelonako "Autopista Mediterraneoa" Saria (1974); Bilbo Hiria Eskultura Sari Nazionala (1988); Madril Eseriaren Lehenengo Saria (Madril)
Eskultore honen ibilbide estetiko osoaren ezaugarri gisa, irudiarekiko urruntasuna eta burdinarekiko etengabeko leialtasuna aipa daitezke, bere adierazpen artistikorako tresna ordezkaezina den aldetik. Instrumentu hori eskuetan eta tenple espiritualista hori begietan, Ugartek, maila estilistikoan, artista handi ororen askatasuna onartuko du martxak eta kontramartxak egiteko, unean uneko estimulu espiritual eta sozialei erantzunez. Aldi berean hain gogorra eta espirituala den material horrekiko fideltasuna, artistaren abentura sortzailearen hastapenetan, sekzio angeluzuzeneko moduluekin forma geometriko sinpleak hobestearekin uztartzen da. Eskulturaren korronte tradizionalaren aurka, zeina figura trinko gisa ulertzen baita, espazioan kokatua, Ugartek, bere belaunaldiko beste artistekin, barne espazioaren eta kanpoaldearen arteko harremanak ikertzen ditu. Haren lanak soldadura elektrikoarekin lotutako burdina industrializatuko moduluekin lantzen dira, eta, horien bidez, bere formen barruan sartzeko eta kanpoko mundua bertatik ikusteko gonbita egiten dute, baita fisikoki ere. Horrela sortu zen gero bere "Hutsune irekiak", Gijongo Jovellanos Museokoak bezala, eta bere "Hutsune bizigarriak", "Ciudad de Madrid" saria irabazi zutenak bezala. Lehen etapa hau estelena da, arrazionalismo konstruktibista baten idealaren pean diseinatua, artistak kontraste kromatiko zorrotzez animatzen dakiena. Egitura horien balio "arkitektonikoak" berehala pizten du horiek hiri-eremu handietan kokatzeko beharra.
Ugarteko obrek, hain zuzen ere, eremu soilduak (Estela, Viglioneri omenaldia, Madrilgo Arte Garaikidearen Museokoa), lorategiak (Lorea, Santa Cruz de Tenerifeko aire zabalean), plazak (Donostiako Mendeurrenekoan bezala) eta autobideak ("Mediterraneoko bideetako estela") behar dituztela ikusi da.
"Nire ustez, eskulturaren azken misioa -idatzi du artistak- espazio komunitario horren protagonista eta mamia izatea da, herritarraren hiri- eta espiritu-bilbearen barruan".
Laster entseatzen ditu forma erabat angeluzuzenak gurutzatu eta elkartzen diren aldaerak, angeluazio eta plano zeihar desberdinak sortuz. 70eko hamarkadaren hasierako Loreak (Gasteizko Arte Ederren Museoa) naturaren botere sortzailearen himno bat dira -emulazioa eta lehia aldi berean-. Zuhaitzen erdian altxatuta, Lore hauek Aristotelesen printzipio handia gogorarazten dute: "arteak natura imitatzen du... bere eragiketan". Distortsioen, Bibrazioen, Kateen eta Kanpaien aldi lirikoa ere bada. Landare-formen eta forma dinamikoen mundurako hurbilketa esplizituagoa iradokitzen duen beste etapa bat jarraitzen du.
Ugartek apurtu egiten du garai "klasikoen" eta "barrokoen" arteko dialektika historiko dorsianoa: Hilabete gutxiren buruan "pisatzen duten formetatik hegan egiten duten formetara" igaro da Ugarte. Bere Zeruko sustraiak (Iruñeko Zitadelako Parkea), bere Izpirituaren Hegalkinak (Kutxaren eraikinak Donostian eta Irunen, 1977), bere Aleteoaren hasiera (Asturiasko Aurrezki Kutxa, Oviedo, 1978), bere Espirituaren Hegalkinak (Kutxaren eraikinak Donostian eta Irunen, 1977), bere Euskal Herriaren Museoa (Gipuzkoa), bere Euskal Museoa, Euskal Museoa, Artea, Artea, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa, Gipuzkoa Hain zuzen, "burdinazko eta haizezko eskulturak" deitu izan zaie. Azkenik, aro bat hasten da, non berriro ere bertikaltasuna baieztatzen den, baina sinpletasun maximoko mugetarantz joz eta, inguruneak hala eskatzen duenean, neurri monumentaletarantz joz: Monolitoen, Gurutzaldien, Ainguren eta, bereziki, Gazteluen etapa da; esate baterako, Wiesbaden-eko Warmer-Damm parkean (1991) altxatzen dena, Gipuzkoako memoriarik handienean, 8 metroko garaieran.
Urteak eta esperientziak igaro dira, eta artistak, azken hamarkadan, bere lehen garaiko datuak gogoratzen ditu, eta berriro ekiten dio, berak aitortzen duenez:
"habe-tarte hori (industria-eraikuntzaren T bikoitza) lehen planoan kokatzeko, protagonista xumea, apala eta adierazteko gutxienekoa, baina barruko zein kanpoko espazioarekin neurtzeko eta neurtzeko indarra duena, Arkitekturari egindako omenaldi isil eta geometrikoan".
Zeruaren bertikalaren garbitasunak, Toyamako Nazioarteko Arte Bienalean (1990) erakutsitakoak, ekialdeko behatzailearen begirada eta arima liluratu behar izan zituen; herri batentzako bere gurutzadurak San Juan de la Cruzen arima mistikoa dardararazi zuen bezala. Hizkuntza abstraktua lehenesteak ez dio eragozten kanpoko munduko irudietan arnasa hartzea eta bere inspirazioaren iturria agerraraztea; baina, hala ere, argi dago irudi iradokitzaileek - gurutzea, aingura, gaztelua- askoz gutxiago jokatzen dutela ikono denotatibo gisa sinbolo liriko eta konnotatibo gisa baino. 1984an, Budapesteko IV. Eskultura Bienalean parte hartu zuen Ugartek bere Aingura eskulturarekin. Aingura modelo gisa erabili zuen gero, portu baterako aingura egiteko (1994). 20 m-ko altuerako pieza erraldoia da, eta, gorriz margotuta eta Pasai Antxoko uraren ertzean kokatua, Popako Gaztelu xumeari (4 m-ko altueran) emandako erantzun monumental gisa sortu zen. 1994an, Gijongo Barjola Museoan, Ugartek kapera zahar baten eremua birakralizatu zuen, eta pieza sinbolikoak jarri zituen zoladuran (gurutzea, Stella-Maris, gaztelu esoterikoa) eta burdinazko hodiak horma-hobi bertikaletan, San Pedro apostoluaren eta San Sebastian martiriaren oroigarri. Marisol Álvarezek ondo ikusi duenez, nahiz eta Ugarteren lanetan joera arrazionalistetatik joera hunkigarriagoetara eboluzionatu dela ikus daitekeen, "poesia bere ekoizpen osoarekin estuki lotuta dago" eta "eskultura-sail bakoitzak bere paralelo poetikoa du". Zorroztasun eta garbitasun formala bero poetikoarekin eta humanismo komunitario baten islekin konbinatzea ez da denei ematen zaien dohaina.
Bere lanak bilduma publiko eta museoetan aurki daitezke, hala nola, Reina Sofía Arte Museoa (Madril), Villafamés-eko Arte Garaikidearen Museoa (Castellón), Arte Garaikidearen Museoa (Sevilla), Salvador Allende Erresistentziaren Museoa, Arte Garaikidearen Museoa (Gasteiz), Tenerifeko Museoa (Vitoria-Gasteiz)